Opis
Snovi, štaviše, odražavaju strukturu romana, javljajući se na svim ravnima dešavanja: jerušalaimskoj, moskovskoj i mističnoj, pa se kroz njih prelamaju osnovne teme i najznačajniji motivi Majstora i Margarite: od tematizacije problema vlasti, njenog odnosa prema pojedincu i đavolskim mehanizmima kojima pribegava i zdušno se njima koristi (san Nikanora Ivanoviča Bosog), preko teme ljubavi – aktivne i pasivne (Margaritin san), umetnosti i istine (snovi Ivana Bezdomnog), do sagledavanja važnosti ličnosti, teme iskupljenja, motiva probuđene ljudskosti i savesti, kao i pitanja mogućnosti suštinskog, unutrašnjeg preobražaja čoveka i dosezanja slobode (snovi Pontija Pilata).
Problematizujući odnos dobra i zla, svetlosti i tame, Boga i Đavola, i pitajući se o ljudskoj prirodi u ovom svetu, ali i o večnosti, Bulgakovljev roman podstiče čitaoca da prevaziđe pojednostavljenu, crno-belu sliku o dobru i zlu i sagleda odnos ovih principa na nov, plodotvorniji način, pozivajući ga da svoj život u ovostranosti ne izjednačava sa prolaznim, banalnim i relativnim, već da ovde i sada uspešno ostvari kontakt sa beskonačnim, apsolutnim i besmrtnim, što dobrim delom može biti učinjeno upravo posredstvom snova.
